Συνεχίζοντας τη συζήτηση που ξεκίνησε με τα θέματα Βιολογίας της Α' Γυμνασίου που πριν λίγες εβδομάδες είχα "καταθέσει" στους ακροατές του "Ας μπούμε σε μια τάξη", για σήμερα έχουμε κουβεντούλα γύρω από ενδιαφέρον θέμα φυσικής.
Πρόκειται για ένα από τα εννέα θέματα στα οποία διαγωνίστηκαν οι μαθητές Γυμνασίου της Αθήνας, στο μάθημα της Φυσικής Β' Γυμνασίου, στις πρόσφατες προαγωγικές εξετάσεις.
Εμπνευστής του θέματος ο φοβερός και τρομερός Γιώργος. Πρόκειται για συνάδελφο, που ενώ εδώ και καιρό έχει αναγνωρίσει τη δυναμική των blogs, αρνείται πεισματικά να χτίσει το δικό του που θα μου πας ρε μπαγάσα, θα σε καταφέρω...
Τέλος πάντων. Το email με το οποίο μου έστειλε το θέμα αυτό είχε τίτλο "Αφορμή για μια παράλληλη, αλλά σχετική συζήτηση για τα θέματα αξιολόγησης".
Και είναι ακριβώς αυτό. Ρίξε μια ματιά:
Πρόκειται για ένα από τα εννέα θέματα στα οποία διαγωνίστηκαν οι μαθητές Γυμνασίου της Αθήνας, στο μάθημα της Φυσικής Β' Γυμνασίου, στις πρόσφατες προαγωγικές εξετάσεις.
Εμπνευστής του θέματος ο φοβερός και τρομερός Γιώργος. Πρόκειται για συνάδελφο, που ενώ εδώ και καιρό έχει αναγνωρίσει τη δυναμική των blogs, αρνείται πεισματικά να χτίσει το δικό του που θα μου πας ρε μπαγάσα, θα σε καταφέρω...
Τέλος πάντων. Το email με το οποίο μου έστειλε το θέμα αυτό είχε τίτλο "Αφορμή για μια παράλληλη, αλλά σχετική συζήτηση για τα θέματα αξιολόγησης".
Και είναι ακριβώς αυτό. Ρίξε μια ματιά:
Θεωρώ πως είναι από τις προτάσεις αξιολόγησης που, όχι μόνο επειδή ξεφεύγουν από τα συνηθισμένα, σηκώνουν αρκετή και όμορφη συζήτηση. Μερικά μάλιστα από τα ερωτήματα που εγώ θα έθετα, συμπίπτουν και με τις ερωτήσεις του Γιώργου αντιγράφω από το εν λόγω email:
Τί κατά τη γνώμη σου επιδιώκει ο αξιολογητής με αυτό το θέμα:1. να αναδείξει τις ικανότητες των μαθητών να επεξεργάζονται με λειτουργικό τρόπο εμπειρικά δεδομένα
2. να ελέγξει αν οι μαθητές μπορούν να αντιλαμβάνονται σύνθετες οδηγίες.
3. να αναδείξει την προσωπική του ικανότητά να συνθέτει εντυπωσιακά μαθησιακά και αξιολογικά περιβάλλοντα.
4. να ελέγξει τα όρια της αντίληψης των μαθητών του σχετικά με την αρχή διατήρησης της μηχανικής ενέργειας.
5. να αξιολογήσει σε «βάθος» τις αντιλήψεις των μαθητών για τη διατήρηση της μηχανικής ενέργειας και παράλληλα να διορθώσει με ευκολία τις απαντήσεις των μαθητών.
6. να «αλιεύσει» τις διαισθητικές «ιδέες» των μαθητών για τη διατήρηση της ενέργειας
7. να αντιδιαστείλει τον πραγματικό κόσμο του γηπέδου, από τον εικονικό κόσμο του βίντεο – παιγνιδιού
8. κάτι άλλο;
Και το email φίλοι μου δεν σταματούσε εδώ. Είχε και υστερόγραφο:
Θα επέλεγες αυτό το θέμα για αξιολόγηση, σε μαθητές που δε γνωρίζεις, δηλαδή χωρίς προϋποθέσεις του τρόπου που αυτοί διδάχτηκαν τη διατήρηση της μηχανικής ενέργειας;
Πολύ θα ήθελα να ακούσω τις απόψεις των αναγνωστών του "Ας μπούμε σε μια τάξη" πάνω σε τέτοια ερωτήματα. Προφανώς και οποιοσδήποτε γενικότερος σχολιασμός είναι καλοδεχούμενος.
Τί λέτε συνάδελφοι;
Τί λέτε συνάδελφοι;
10 σχόλια:
Χρυσόστομε
καλό θα ήταν να έχουμε και τα υπόλοιπα 8 θέματα, ώστε να υπάρχει συνολική εικόνα της εξέτασης.
Αν θες απάντηση για το συγκεκριμένο θέμα:
ως μαθητής: Μα, κε Φ..., χθες γράφαμε θρησκευτικά, οι εκφωνήσεις ήταν 1 σελίδα και όχι 9 και τελειώσαμε σε 20 λεπτά όλοι... Άλλωστε, είναι 9 η ώρα και έχουμε δώσει ραντεβού στις 10 στο Internet cafe στη γωνία. Πότε θα προλάβουμε να τελειώσουμε?
ως επιτηρητής: Αν μου ξαναβάλετε επιτήρηση σε εξέταση του Φ..., θα γίνει χαμός. Δεν θα κάθομαι εγώ 2 ώρες να επιτηρώ... Β' Γυμνασίου είναι, όχι Πανελλαδικές...
ως Δ/ντής: Κε Φ..., ξέρετε πόοοσο κοστίζει η παραγωγή τόοοσων φωτοαντιγράφων? Πόσα χρήματα νομίζετε ότι έχει η σχολική επιτροπή? (σκεφτόμενος επίσης ότι είναι κατά το νόμο επιστημονικά και παιδαγωγικά υπεύθυνος και πρέπει να ελέγξει, να εγκρίνει και να συνυπογράψει τα θέματα)
ως δραστήριο μέλος του Συλλόγου Γονέων: Δηλαδή, ο κος Φ... προτρέπει τα παιδιά μας να παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια? Μήπως θα πρέπει να βλέπουν και περισσότερη τηλεόραση?
ως "δραστήριο" μέλος της ΕΛΜΕ: Δεν πιστεύω σε καμιά περίπτωση ότι ο αγαπητός συνάδελφος επιχειρεί έμμεση διαφήμιση του βιντεο-παιχνιδιού EURO 2000 ή FIFA 2008 ή ό,τι άλλο.
ως υπέρμαχη της ισότητας των δυο φύλων: Και γιατί να είναι αγόρι αυτό που παίζει το παιχνίδι? Καλλιεργείτε και αναπαράγετε στερεότυπα κε Φ...
ως σχολικός σύμβουλος: Κε Φ..., μπορεί να είστε εξαίρετος εκπαιδευτικός, μπορεί να ήσασταν ακόμη και σχολικός σύμβουλος, αλλά μήπως το να βάζετε θέματα πολύ διαφορετικά από τα συνηθισμένα είναι κάπως τραβηγμένο? Μήπως θα πρέπει σιγά-σιγά και μετά από συνεννόησή μας να επιχειρούμε τέτοιες αλλαγές?
ως φιλόλογος: Είναι αντιστοίχηση ή αντιστοίχιση? Δεν θα αφεθεί η ορθογραφία της Ελληνικής στον όποιο λανθασμένο ορθογραφικό έλεγχο του MS word...
ως φροντιστής: Μα καλά, τι θέματα είναι αυτά που σου έβαλε Γιαννάκη αυτός ο καινούριος φυσικός? Από τον Άρη ήρθε? Τόοοσα χρόνια κάνω φροντιστήρια, έχω τα θέματα όλων των ετών όλων των σχολείων της περιοχής, αυτά που σού 'χα πει βάζουν πάντα, τα SOS, αλλά αυτός ο καινούριος... έβαλε του κεφαλιού του. Μη στενοχωριέσαι, δεν φταις εσύ αλλά αυτός.
ως ψείρας φυσικός: Το σχήμα είναι λάθος, καθώς η κατακόρυφες διαφορές αποστάσεων των τριών σημείων δεν είναι ανάλογες με τις διαφορές των δυναμικών ενεργειών. Μήπως η g δεν είναι σταθερή?
ως υπεύθυνος ΕΚΦΕ: Και γιατί οι εξετάσεις στη Φυσική να γίνονται γραπτά σε αίθουσα και όχι στο σχολικό εργαστήριο?
ως επιμορφούμενος στα νέα διδακτικά πακέτα γυμνασίου: Μα, είμαστε στα καλά μας? Έχουμε την απαίτηση απο παιδάκια της Β' Γυμνασίου, που κάνουν για πρώτη φορά στη ζωή τους Φυσική, να μάθουν ότι δεν μπορούν να μάθουν τα παιδιά της Α' Λυκείου? Απαράδεκτο το νέο βιβλίο, να αλλαχθεί.
ως Βαγγέλης: Πάρα πολύ καλά, συγχαρητήρια στο Γιώργο, ας τα "ανεβάσει" με τον όποιον τρόπο του, γιατί μπορούν και πρέπει να παραδειγματίσουν προς μια θετική εξέλιξη. Είμαι σίγουρος ότι στη διάρκεια της χρονιάς οι μαθητές/τριες του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού είχαν συνηθίσει σε τέτοιου είδους θέματα (και ακόμη πιο προχωρημένα) και ήταν έτοιμοι/ες για τις εξετάσεις.
Θα ήταν καλό να έχουμε τα πλήρη θέματα και την κατανομή της βαθμολογίας ή όποια στατιστικά.
Και, πραγματικά πιστεύω ότι οι περισσότεροι γονείς, οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί, οι περισσότεροι σχολικοί σύμβουλοι, οι περισσότεροι φροντιστές, οι περισσότεροι συνδικαλιστές, όλοι κοντολογίς, τέτοιου είδους θέματα θα προτιμούσαν για τα δικά τους παιδιά. Ακόμη και οι ίδιοι οι μαθητές θα τα προτιμούσαν, σε ένα σύστημα όμως που ακόμη δεν υπάρχει αλλά και δεν επιδιώκεται στο σημερινό σχολείο.
Εξαιρετική η προηγούμενη ανάλυση του Βαγγέλη.
Επειδή δεν έχω διδάξει ποτέ μου Φυσική στη Β’ Γυμνασίου, ίσως αυτά που θα πω να μην μπουν στην ουσία του θέματος. Παρόλα αυτά νιώθω την ανάγκη να κάνω ένα σχόλιο.
Θεωρώ ότι πρέπει να είσαι πολύ δημιουργικός άνθρωπος για να φτιάξεις ένα τέτοιο σενάριο. ΜΠΡΑΒΟ στο συνάδελφο Γιώργο για την πρωτότυπη σκέψη του. Για το αν «αρμόζει» όμως ένα τέτοιο θέμα σε προαγωγικές εξετάσεις πρέπει να συζητήσουμε κάποια σημαντικά πράγματα.
α) Το πρόβλημα της διδασκαλίας. H διδασκαλία σε όλη τη διάρκεια της χρονιάς πρέπει να είναι το ίδιο δημιουργική. Θεωρώ ότι ΟΛΑ μαθαίνονται και διδάσκονται με τον κατάλληλο τρόπο. Αν λοιπόν οι μαθητές έχουν εκπαιδευτεί να σκέφτονται με αυτόν τον τρόπο, τότε ΝΑΙ αυτό είναι ένα εξαιρετικό θέμα.
β) Το πρόβλημα του «υλικού». Η σκέψη πολλών μαθητών σε αυτή την ηλικία δεν είναι προσανατολισμένη στη δημιουργία επιχειρημάτων με βάση τις διδαγμένες αρχές. Οι μαθητές οι οποίοι έρχονται στο σχολείο είναι αποχαυνωμένοι από την τηλεόραση και τον υπολογιστή, από την εικόνα και την χωρίς προσπάθεια εντύπωσής της στο υποσυνείδητο.
γ) To πρόβλημα του χρόνου. Πόσο χρόνο χρειάζεσαι για να εκπαιδεύσεις στη δημιουργική σκέψη μαθητές αυτής της ηλικίας και με τα παραπάνω προβλήματα; ΠΟΛΥΣ ΧΡΟΝΟΣ που υπερβαίνει κατά τη γνώμη μου το χρόνο μιας σχολικής χρονιάς (γι’ αυτό το λόγο χρειαζόμαστε και το χρόνο της Α’ Γυμνασίου που από τις φυσικές επιστήμες μόνο με Βιολογία και με Γεωγραφία ασχολούνται που είναι μάλλον περιγραφικά και όχι ερμηνευτικά μαθήματα).
Το θέμα αυτό είναι πράγματι ένα καλό παράδειγμα του πόσα ωραία πράγματα μπορούμε να κάνουμε αν θέλουμε να διαφοροποιήσουμε την κλασσική μας διδασκαλία, εφοδιάζοντάς την με πρωτότυπο αξιολογικό υλικό. Ταυτόχρονα όμως είναι σίγουρο ότι τέτοιο υλικό δεν χωρά στις παλιές «σκληρές» διδακτικές πρακτικές του «one man show» και της μαθηματικής τρέλλας.
Συμφωνώ ... άπαιχτο θέμα.
Συμφωνώ ακόμα περισσότερο με τις παρατηρήσεις του Βαγγέλη.
Μία παρατήρηση μόνο.
Κάνω της εξής υπόθεση: αρκετοί μαθητές γνωρίζουν το παιχνίδι. Γνωρίζουν επίσης ότι προσομοιώνει πραγματικές συνθήκες, όπως και τα περισσότερα λογισμικά που χρησιμοποιούμε. Δύσκολα λοιπόν θα "ρίσκαρα" το (β) ερώτημα ως έχει, αν δεν το είχα σχολιάσει στο προς εξέταση τμήμα. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρότεινα μια άλλη διατύπωση, που να ξεπερνούσε αυτή την αδυναμία. τα παιχνίδια αυτα παίρνουν υπόψή όχι μόνο την ύπαρξη του αέρα, αλλά και την ένταση του ακόμα.
Πάντως, όπως και να έχουν τα πράγματα, αξίζουν συγχαρητήρια στον Γιώργο.
Μιας και δεν είμαι φυσικός, δεν μου λέτε ποια είναι τα κλασικά θέματα μέσω των οποίων εξετάζονται οι μαθητές στη μηχανική ενέργεια, στη δυναμική και στη κινητική;
@odysseas: ενδεικτικό (τυπικό) θέμα:
Ένας αθλητής έχει μάζα 60kg, τρέχει με ταχύτητα μέτρου 36km/h και βρίσκεται σε ύψος 2m πάνω από το έδαφος.
Α) Πόση είναι η κινητική ενέργεια του αθλητή;
Β) Πόση είναι η δυναμική βαρυτική ενέργεια του αθλητή ως προς το έδαφος;
Γ) Πόση είναι η μηχανική ενέργεια του αθλητή;
Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας στην επιφάνεια της Γης gΓης=10m/s2.
Το τυπικό θέμα αυτό που αξιολογεί είναι η ικανότητα του μαθητή να επαναδιατυπώνει ή να επαναλαμβάνει όσα έχει το βιβλίο ή πιθανώς έχει ακούσει στο μάθημα. Αυτό όμως δεν είναι μάθηση. Έχω μάθει κάτι όταν μπορώ να εφαρμόσω τις γνώσεις μου σε νέες καταστάσεις και αυτό ακριβώς πετυχαίνει το προς σχολιασμό θέμα.
Ωστόσο υπάρχει και μια παγίδα κατά τη γνώμη μου. Αν οι ερωτήσεις αυτές, θεωρηθούν υπερβολικά δύσκολες από τους μαθητές, τότε το μόνο που επιτυγχάνουμε είναι να μειώνουμε τα κίνητρά τους. Για εκτενέστερη ανάλυση όποιος δεν βαριέται μπορεί να ρίξει μια ματιά και εδώ.
Τα θέματα τα κρίνω καταπληκτικά εγώ, ως φυσικός γιατί εκτος των άλλων που εχουν αναφερθεί καταφέρνουν να συνδέσουν τη φυσική με εικόνες της καθημερινής ζωης προσφιλείς στους μαθητές.Ομως αν τα δεί κανεις από την πλευρά των μαθητών μάλλον ειναι καταστροφικά αν η διδασκαλία του εκπαιδευτικού όλη τη χρονιά δεν έχει τον ίδιο προσανατολισμό.Μια παραδοσιακή διδασκαλία δεν μπορει να βοηθήσει τα παιδια να ανταποκριθούν σ΄αυτού του είδους τις δραστηριότητες και εμείς πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη την επιτυχία των μαθητών μας στις εξετάσεις -για λόγους ανατροφοδότησης ,συνέπειας δικαιοσύνης και καλής συνεργασίας.Επομένως η καταλληλότητα των θεμάτων δεν μπορεί να κριθεί μονο με βάση τις γνώσεις διδακτικής που διαθέτουμε ή την πρωτοτυπία τους,ή την ευφυΐα του συντάκτη τους(που εδώ ομολογώ οτι είναι υψηλή)αλλά και με το κατά πόσο είναι ικανά να αξιολογήσουν τους μαθητές μας πάνω στη δουλειά που εμείς έχουμε κάνει μαζί τους,αν δηλαδή έμαθαν αυτά που εμείς τους διδάξαμε και με τον τρόπο που εμείς τα διδάξαμε.ADID.
Το τι και το πώς εξετάζουμε κάτι, είναι συνάρτηση του τι και πώς το διδάξαμε. Και είμαι σίγουρος ότι ο φίλος σου ο Γιώργος, δίδαξε το μάθημα με πολύ ενεργητικό τρόπο και σε άμεση συνάρτηση με τους στόχους που έθεσε κατά τον σχεδιασμό και της εξέτασης.
Για μένα το θέμα είναι πολύ όμορφο, εξετάζει ουσιαστικά Φυσική, ενώ το εφεύρημα με τιμές υπολογιστή και με κίνηση μπάλας στον αέρα, ΔΙΔΑΣΚΕΙ.
Και κάτι ακόμη.
Πες στο φίλο σου τον Γιώργο, (αλλά σκέψου το και συ Χρυσόστομε) αν αυτοί που διαθέτουν γνώσεις, ξέρεις τι εννοώ, αλλά και ικανότητα και κέφι, να μπορούν να φτιάξουν τέτοια θέματα, θα πρέπει να τα δημοσιοποιούν, γιατί έτσι μπορούν να επηρεάσουν πολύ περισσότερο κόσμο και να αρχίσουν να αλλάζουν πράγματα στην εκπαίδευση. Ξέρω από τους 100 επισκέπτες που θα τα δουν, οι μισοί, μπορεί να πουν, άντε βρε τι είναι αυτά, οι 40 να το δουν σαν μια ευκαιρία να κλέψουν έτοιμα πράγματα, αλλά να βρε Γιώργο, αν βρεθούν και 10 συνάδελφοι, που σταθούν στα θέματά σου, προβληματιστούν, κάνουν την αυτοκριτική τους και προσπαθήσουν να βελτιώσουν τη δουλεία τους προς την κατεύθυνση που εσύ χαράζεις, δεν είναι πολύ σημαντικό; Αντί να ωφεληθούν 100 μαθητές σου, μπορεί, έστω και λιγότερο να ωφεληθούν και 1000 ακόμη. Δεν αξίζει;
Όσο για την γενική κατάσταση, και πώς μπορεί να γίνουν δεκτά, τέτοια θέματα, δυστυχώς, είναι αυτή που περιγράφει ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΑ!!! ο συνάδελφος Βαγγέλης Κοτσάκης. Δυστυχώς .....
Μου αρέσει που έχει αναπτυχθεί αυτή η κουβεντούλα με αφορμή το θέμα του Γιώργου. Εγραψα μια καινούργια δημοσίευση "επί του θέματος", οπότε εδώ θα περιοριστώ σε κάποια μικρά σχόλια.
Πρώτον, σχετικά με την έκταση του θέματος, η αλήθεια είναι πως εγώ (χωρίς να ρωτήσω τον Γιώργο) "άπλωσα" το θέμα ώστε να πιάνει μια ολόκληρη σελίδα, προκειμένου να το δημοσιεύσω εδώ. Αν θυμάμαι καλά, και τα εννέα θέματα των εξετάσεων κατάφερναν να στριμωχτούν σε ένα δισέλιδο.
Δεύτερον. Νομίζω όλοι συμφωνούμε στην απάντηση που δίνουμε στο ερώτημα του Γιώργου ("θα έβαζες αυτό το θέμα σε μαθητές που δεν γνωρίζεις πώς διδάχτηκαν το ατίστοιχο θέμα;").
Υπάρχει βέβαια και ένα ερώτημα στο κατά πόσο ασπάζεται αυτή την άποψη και ο εκπαιδευτικός που μπαίνει στο δίκτυο, βάζει στο google "διαγώνισμα φυσικής" και κατεβάζει οτιδήποτε βρει, για να το βάλει την επόμενη μέρα στους μαθητές του...
Τρίτον. Ως απάντηση στο σχόλιο του Οδυσσέα. Σίγουρα σε κάθε ερώτημα ή δοκιμασία που θέτουμε στους μαθητές και τις μαθήτριές μας υπάρχει ο περί κινήτρων κίνδυνος που περιγράφεις.
Θεωρώ όμως ότι αυτό δεν ισχύει για το συγκεκριμένο ερωτημα αξιολόγησης. Με δεδομένο ότι έχει προηγηθεί σχετική διδασκαλία-εξάσκηση στη διαχείριση των επιστημονικών γνώσεων, νομίζω ότι το ερώτημα δεν αγγίζει τα όρια του "ακατόρθωτου", ίσως ούτε καν του δύσκολου. Οπότε δεν θα ασπαζόμουν τους φόβους σου.
Tέτοια θέματα παντως ισως είναι πιο φρονιμο να αρχίζουμε να τα δουλεύουμε στην τάξη εμεις μαζί με τα παιδιά,ετσι ώστε να μυηθούν σ'αυτή τη προσέγγιση της φυσικής και σιγά σιγά ισως καταφέρουμε στο μέλλον να τα χρησιμοποιήσουμε και για αξιολόγηση,σ΄ενα έδαφος ποιο γόνιμο όμως που θα είναι έτοιμο να δεχθεί αυτή τη σπορά με τις λιγότερες δυνατές απώλειες.Εξάλου η επανάσταση κατα τη γνώμη μου δεν γίνεται σε μια νύχτα αλλα αργά με σταθερό προσανατολισμό και "προπαγάνδα" ετσι ώστε να μην φέρνουμε και τους μαθητές μας σε δύσκολη θέση.ADID
Δημοσίευση σχολίου