Και ναι λοιπόν διαδικτυακέ μου φίλε,
επιτρέπεται να αντιγράψεις κείμενα αυτού του blog,
αρκεί να κάνεις σαφή αναφορά στη πηγή:

didaskw.blogspot.com

Καλό διάβασμα...

Τετάρτη 13 Μαΐου 2009

Ερωτηματολόγιο για τα ιστολόγια στην εκπαίδευση: Τα αποτελέσματα

Υπάρχει ένα χρωστούμενο.

Χρωστούμενο σε όλους όσους αφιέρωσαν κομμάτι από το χρόνο τους και απάντησαν στο ερωτηματολόγιο που στήσαμε μαζί με τον Βαγγέλη τον Κολτσάκη, σχετικά με τη χρήση των ιστολογίων από τους Έλληνες εκπαιδευτικούς.

Ακολουθεί η παρουσίαση που έγινε στο συνέδριο διδακτικής της Φλώρινας.

Ξέχασες την υποσημείωση!

Α ναι! Μία υποσημείωση: Σε αυτή την παρουσίαση συμπεριλαμβάνεται ένα μέρος από τα δεδομένα που προκύψαν από τις απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο. Τα συνολικά δεδομένα δύσκολα θα χωρούσαν σε μια 20λεπτη εισήγηση...

Το σίγουρο είναι ότι το συμπέρασμα που βγαίνει από αυτά τα δεδομένα μας αφορά όλους και δεν είναι και πολύ μακριά απο όσα με τόσο κόπο τις προάλλες έγραφα εδώ


EreynaErwtimatologioFlorina2009 EreynaErwtimatologioFlorina2009 xrysostomos

buzz it!

Δευτέρα 11 Μαΐου 2009

Ιστολόγια στην εκπαίδευση: αφήνοντας την ευκαιρία χαμένη

Ακολουθεί η εισήγηση του xrysostomou στο συνέδριο διδακτικής που έγινε στη Φλώρινα, το ΣουΚου που μας πέρασε. Η εισήγηση συνοδευόταν και από σούπερ ντούπερ διαφάνειες powerpoint, αλλά μη τα ζητατε κι όλα!

Σχόλια, όπως πάντα ευπρόσδεκτα.

---

Η διαφάνεια γράφει το όνομά μου. Στη μπλογκόσφαιρα, στη σφαίρα επικοινωνίας μεταξύ των ιστολογίων, είμαι ο xrysostomos. Η επαφή μου με τα ιστολόγια, ξεκινά πριν από περίπου 2 χρόνια. Την πρώτη μέρα, το μόνο που ήξερα ότι θα γράψω στο ιστολόγιο μου ήταν ο τίτλος. «Ας μπούμε σε μια τάξη».

Κάπως έτσι ξεκινά η διαμονή μου, η διαμονή ενός εκπαιδευτικού, μέσα σε ένα ιστολόγιο. Να μην πολυλογώ. Γρήγορα καταλαβα ότι τη διαμονή αυτή θα τη συνόδευαν αρκετοί προβληματισμοί. Ερωτήματα, με γενικό τίτλο: «Τι στο καλό μπορώ να κερδίσω εγώ από αυτή την ιστορία;». Και υπότιτλο: «Γιατί το κάνω;». «Μήπως», τώρα και με τη κρίση, «να βρω κανα ιδιαίτερο;»

Ας το ψάξω λίγο. Και έριξα μια ματιά στη σχετική βιβλιογραφία. Και κατάλαβα ότι οι προβληματισμοί μου για τις δυνατότητες των ιστολογίων ήταν σχεδόν το ίδιο φρέσκοι και για τον υπόλοιπο πλανήτη [Williams J. & Jacobs J.(2004) , Brownstein E. & Klein R. (2006), Churchill D. (2009)]. Προσπέρασα τις αναφορές στην ιστορία των ιστολογίων και στην ετυμολογία του όρου blog, πιθανότατα με την ίδια ταχύτητα που ένας τυπικός μαθητής προσπερνά το βιογραφικό του Μπορ.

Και διαπίστωσα ότι αν έπρεπε αναγκαστικά να ξεχωρίσω τις πιο βασικές από τις δυνατότητες που τα ιστολόγια προσφέρουν στην εκπαίδευση, αυτές θα ήταν:
Η δυνατότητα αμφίδρομης επικοινωνίας και παράλληλα
Η δυνατότητα προσωπικής έκφρασης

Και αναρωτήθηκα μήπως αυτά ίσχυαν και για το δικό μου ιστολόγιο και το «κέρδος» που θα μπορούσα να έχω από αυτό. Αμφίδρομη επικοινωνία;!. Ποια αμφίδρομη επικοινωνία, όταν κάθε δημοσίευση μου τη διαβάζουν 150 άτομα και τη σχολιάζουν τα τέσσερα; Είτε λόγω των δημοσιεύσεων μου είτε λόγω των προτιμήσεων των αναγνωστών μου, η αμφίδρομη επικοινωνία κρατιέται σε χαμηλά επίπεδα...

Ήταν ξεκάθαρο: Αυτό που εγώ δούλευα στο ιστολόγιο μου ήταν η προσωπική μου έκφραση. Δηλαδή, από όλες τις συζητήσεις που προκαλεί το «Ας μπούμε σε μια τάξη», η ‘μεγάλη’ η συζήτηση γίνεται με τον εαυτό μου.

Και είναι μια συζήτηση που τις περισσότερες φορές δεν γίνεται με θέμα το δικό μου το μάθημα, αλλά για διάφορα άλλα θέματα. Για μια εκδήλωση ή ένα συνέδριο που μπορεί να ενδιαφέρει κάποιο συνάδελφο, για μια ιστοσελίδα που μπορεί να βοηθήσει όποιον θέλει να σχεδιάσει λειτουργικούς χάρτες εννοιών, για κάποια συμβουλή που θυμήθηκα από τη διδακτική των φυσικών επιστημών.

Πάντως σπάνια για το δικό μου το μάθημα. Σπάνια για την αντίδραση μου σε κάποιο συμβάν εντός της δικής μου τάξης, για ένα διδακτικό εργαλείο που εγώ χρησιμοποίησα, για ένα σχέδιο μαθήματος που εγώ εφάρμοσα. Που μπορεί και να σημαίνει, τώρα που το σκέφτομαι, ότι αυτή η τόσο προσωπική μου συζήτηση, ελάχιστα βελτιώνει τον τρόπο που διδάσκω. Κυρίως βελτιώνει τον τρόπο που γράφω.

Και όντως αυτό σημαίνει. Αν ήθελα να βελτιώσω τις διδασκαλίες μου χρησιμοποιώντας το ιστολόγιο μου, θα έπρεπε να γράφω για αυτές. Στη βιβλιογραφία της διδακτικής, κάτι τέτοιο περιγράφεται με τον όρο ‘reflective practice’. Αρκετοί ερευνητές συμφωνούν ότι πρόκειται για αποδοτικό τρόπο εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών [Hatton & Smith (1995)].

Στα ελληνικά, ο καλύτερος όρος που βρήκα ήταν ο όρος «προσωπικός αναστοχασμός»: Αναστοχάζεσαι γύρω από τις διδακτικές σου ενέργειες: εντοπίζεις λάθη, αναγνωρίζεις σωστά, και φυσικά αναρωτιέσαι. Όταν επανέλθεις στο μάθημα, (λένε ότι) θα είσαι καλύτερος.

Και είναι ένας αναστοχασμός που καλό είναι να εκφράζεται, να μη μένει στις σκέψεις. Ορισμένοι ερευνητές μάλιστα υποστηρίζουν τη γραπτή έκφρασή του. Δεν είναι παράξενο λοιπόν που στη θέα του «ιστολόγιου» αρκετοί αναγνώρισαν ένα εργαλείο της reflective πρακτικής [Xie, Ke & Sharma (2007), Schoffner (2008)]

Με έπιασε το πείσμα μου. Είναι δυνατόν να μη βλέπω ότι έχω στα χέρια μου ένα τόσο υποσχόμενο εργαλείο βελτίωσης του τρόπου που διδάσκω; Μόνο εγώ δεν το είχα καταλάβει; Και οι υπόλοιποι συνάδελφοι στη μπλογκόσφαιρα;

Αποφάσισα το θέμα να το διερευνήσω. Βρήκα μάλιστα και ένα κατάλληλο πλαίσιο μελέτης. Αυτός που το πρότεινε ονομάζεται Scott Leslie. «Ένα πλαίσιο μελέτης ενός εκπαιδευτικού ιστολογίου μπορεί να προκύπτει από τις πιθανές του χρήσεις».

Ο Leslie λοιπόν σκέφτηκε τις πιθανές χρήσεις. Η χρήση ενός ιστολογίου στην εκπαίδευση αφορά το μαθητή ή τον εκπαιδευτικό και καθένας από αυτούς μπορεί να είναι είτε αναγνώστης είτε συγγραφέας. Διαφοροποιούνται έτσι τέσσερις περιπτώσεις που μπορούν να αναπαρασταθούν σαν τεταρτημόρια σε έναν κύκλο. Αυτές τις περιπτώσεις τις είχα σκεφτεί. Ο Leslie όμως τόνισε πως και το πού εστιάζει ο συγγραφέας ενός ιστολογίου διαφοροποιεί τη χρήση του ιστολογίου.

Αν ο συγγραφέας εστιάζει στον εαυτό του, είτε μαθητής είναι είτε εκπαιδευτικός, τότε το ιστολόγιο είναι πιιθανό να χρησιμοποιείται σε διαδικασίες σκόπιμου προσωπικού αναστοχασμού. Ένας μαθητής που θέλει να βελτιώσει τον τρόπο που μαθαίνει ή ένας εκπαιδευτικός που θέλει να βελτιώσει τον τρόπο που διδάσκει. Σε μια τέτοια περίπτωση βέβαια δεν υφίσταται διαχωρισμός συγγραφέα και αναγνώστη. Είναι το ίδιο άτομο.

Ή ο συγγραφέας μπορεί να εστιάζει στη σχολική τάξη. Μιλάμε για ένα ιστολόγιο όπου ο συγγραφέας-εκπαιδευτικός απευθύνεται στους αναγνώστες-μαθητές του (αναθέτει πχ. εργασίες) ή για ένα ιστολόγιο όπου ο συγγραφέας-μαθητής απευθύνεται προς τους εντός της τάξης αναγνώστες (πχ. Συνεργασία μεταξύ ομάδων).

Ή τέλος ο συγγραφέας μπορεί να εστιάζει και να απευθύνεται σε όλο το διαδίκτυο. Όπου το εύρος πιθανών αναγνωστών ξεκινά από τους συνάδελφους εκπαιδευτικούς και φτάνει μέχρι τους έλληνες ομογενείς της Αυστραλίας.

Όχι, δεν θα μπορούσα να μελετήσω όλες τις δυνατές περιπτώσεις. Έκανα τις επιλογές μου: με ενδιέφερε να δω τι κάνουν οι υπόλοιποι συγγραφείς-εκπαιδευτικοί της μπλογκόσφαιρας. Δεν με ενδιέφερε να δω ιστολόγια μαθητών. Ούτε με ενδιέφερε να δω τι διαβάζουν ή συνάδελφοι εκπαιδευτικοί. Αλλά τι γράφουν.

Μελέτησα λοιπόν 15 ιστολόγια ελλήνων εκπαιδευτικών και άλλα τόσα ξένων εκπαιδευτικών. Τα διάλεξα τυχαία. Και μελέτησα τις τελευταίες 10 δημοσιεύσεις από καθένα από τα 30 αυτά ιστολόγια, προσπαθώντας να εντάξω κάθε δημοσίευση σε μία από τις κατηγορίες του -προσαρμοσμένου στις δυνατότητές μου- πλαισίου. Κάτι τέτοιο, στην ορολογία της ερευνητικής μεθοδολογίας, ονομάζεται «Ανάλυση περιεχομένου με μονάδα ανάλυσης τη δημοσίευση».

Τι βρήκα;

Όσον αφορά στα ιστολόγια των ελλήνων εκπαιδευτικών, μέτρησα 7 δημοσιεύσεις που έδειχναν να έχουν αναστοχαστικό χαρακτήρα. Για παράδειγμα, σε ένα ιστολόγιο διάβασα: «Κατά τη διάρκεια των δοκιμών με τον διαδραστικό πίνακα[…] έπεσε μια ιδεα που αφορούσε που αφορούσε τη χωροθέτηση του led υπερύθρων πάνω στο “στυλό”[…]Έγινε η δοκιμή με αρκετά ικανοποιητικά αποτελέσματα[...]Το μυστικό είναι η επικοινωνία του “στυλού” με το Wiimote και το καλιμπράρισμα. Θέλει λίγη εξάσκηση[...]Από Δευτέρα θα αρχίσω να τον χρησιμοποιώ στο εργαστήριο[…]Οι μαθητές ενθουσιάστηκαν, αν και στην αρχή τους φάνηκε λίγο παράξενο για το πως γίνεται αυτό»

Επίσης μέτρησα 8 δημοσιεύσεις που έδειχναν να απευθύνονται από τον συγγραφέα εκπαιδευτικό σε μαθητές, όπως αυτή που παρότρυνε προς δοκιμή γνώσεων σε ένα διαδικτυακό τεστ φυσικής.

Και τέλος, μέτρησα 135 δημοσιεύσεις που έδειχναν να απευθύνονται στο διαδίκτυο. Σε συναδέλφους εκπαιδευτικούς ή σε συμπολίτες. Για παράδειγμα, μια συνάδελφος γράφει: «Θα μοιραστώ μαζί σας σήμερα μια εξαιρετική εκπαιδευτική ιστοσελίδα που μπορεί να βοηθήσει αλλά και να εμπνεύσει τους εκπαιδευτικούς που επιζητούν την βελτίωση της διδασκαλίας. Στη σελίδα αυτή μου έκανε εντύπωση…» και τα λοιπά και τα λοιπά.

Και στα ιστολόγια των ξένων συναδέλφων, η εστίαση προς το διαδίκτυο κυριαρχούσε. Αλλά όχι στον ίδιο βαθμό: μέτρησα 34 δημοσιεύσεις που έδειχναν να έχουν αναστοχαστικό χαρακτήρα ["One of my great joys is having long, highly detailed technical talks with the kids. Yesterday I had another such conversation. Part of discussion was around “what to do” with a program. Like, what direction to take. After a few seconds thought, I told him to write a game! As I reflect, almost all of my programming knowledge and experience came from designing games, hacking games, and rolling my own game"].

Επίσης, 27 δημοσιεύσεις που έδειχναν να απευθύνονται σε μαθητές [όπως για παράδειγμα ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με τη γνώμη τους για το μάθημα]. Τέλος, 89 δημοσιεύσεις που έδειχναν να απευθύνονται στο διαδίκτυο [«Yesterday we looked at making phone calls and using parent pressure as a motivator for classroom management. Today, we’re going to go with a slightly more high-brow alternative, and one that tends to be more effective"].

Ε λοιπόν. Τα συμπεράσματα μου.

- Τα ιστολόγια των ελλήνων εκπαιδευτικών κατά κανόνα απευθύνονται στους συναδέλφους τους και σπάνια στους μαθητές και τις μαθήτριές τους, ή στον εαυτό τους

- Τα ιστολόγια δείχνουν έτοιμα να φιλοξενήσουν προσπάθειες αναστοχασμού τις διδασκαλίες και υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις στο εξωτερικό που κάτι τέτοιο γίνεται.

- Οι έλληνες εκπαιδευτικοί, όταν αναστοχάζονται στη διδασκαλία τους, δεν το κάνουν μέσω των ιστολογίων.

Ευχαριστώ.

ΥΓ. Και η σχετική βιβλιογραφία:

Brownstein E. & Klein R. (2006) Blogs: Applications in Science Education, Journal of College Science Teaching

Churchill D. (2009) Educational Applications ofWeb2.0: Using Blogs to Support Teaching and Learning, British Journal of Educational Technology

Hatton & Smith (1995) Reflection in Teacher Education: Towards Definition and Implementation, Teaching and Teacher Education

Leslie S. (2005) Blogging in Online Education: Opportunities and Challenges, Presentation for ADETA, available at : www.slideshare.net/sleslie/using-blogs-in-online-education

Schoffner M. (2008) Informal reflection in pre-service teacher education, Reflective Practice.

Williams J. & Jacobs J.(2004) Exploring the Use of Blogs as learning spaces in the higher education sector, Australasian Journal of Educational Technology.

Xie, Ke & Sharma (2007) The Effect of Peer Feedback for blogging on College Students Reflective Learning Process, The Internet and Higher Education.

buzz it!

Τρίτη 5 Μαΐου 2009

Πάμε Φλώρινα!

Με μια σακούλα συμπεράσματα από τα ερωτηματολόγια που τόσοι συνάδελφοι έκαναν τον κόπο να συμπληρώσουν

Με όρεξη για συζήτηση για το αν πχ. τα blogs έχουν τελικά κάποιο όφελος για τη διδασκαλία...

αλλά και με καλή διάθεση που θα ξαναδούμε παλιούς καλούς φίλους και που βέβαια αυτό θα γίνει στην πόλη με το καλύτερο σουβλάκι στη χώρα...

Πάμε Φλώρινα!


Μετάφραση:
Το 6ο πανελλήνιο συνέδριο "για τη διδακτική των φυσικών επιστημών και τη χρήση νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση", θα γίνει στη Φλώρινα. Οι διοργανωτές μας προσκάλεσαν να συμμετάσχουμε στη συζήτηση περί χρήσης των ιστολογίων στη διδασκαλία των φυσικών επιστημών και αυτό φυσικά μας έδωσε πολλή χαρά. Όποιος λοιπόν ενδιαφέρεται για το χόμπι της ανταλλαγής απόψεων, θα μας βρει το μεσημέρι του Σαββάτου 9/5 γύρω από ένα στρογγυλό τραπέζι...

Καλή αντάμωση!

buzz it!

Τα δημοφιλεστερα μαθηματα