Δυσλ3ξία

Το περιστατικό που θα περιγράψω παρακάτω δεν είναι πρόσφατο. Συνέβη πριν από περίπου δύο χρόνια, την εποχή που με το βιογραφικό στη τσάντα και το άγχος στο κεφάλι περνούσα από διάφορα ιδιωτικά σχολεία της χώρας προσπαθώντας να βρω δουλειά. Δεν ήταν εύκολη περίοδος, υποθέτω όλοι έχουν περάσει ή περνάνε κάτι παρόμοιο.

Τέλος πάντων, ένα πρωινό βρέθηκα να συνομιλώ ("και καλά" συνομιλία: συνέντευξη για δουλειά ήτανε...) με τον ιδιοκτήτη ενός από τα ιδιωτικά σχολεία της χώρας. Κάποια στιγμή ο αξιότιμος κύριος ιδιοκτήτης σχολίασε το βιογραφικό μου: "παρατηρώ ότι έχετε συμμετάσχει και σε κάποια σεμινάρια σχετικά με τις μαθησιακές δυσκολίες".

"Ναι", απάντησα εγώ, σκεπτόμενος ότι θα μπορούσα να εκμεταλλευτώ το σχόλιο του και να δείξω ότι έχω και κάποιες ευαισθησίες στα περί μάθησης. Είπαμε, συνέντευξη ήταν...

Δεν πρόλαβα να εκμεταλλευτώ τίποτα. Το σχόλιο από την άλλη πλευρά έπεσε σαν κεραυνός το καταμεσήμερο: "Ξέρετε, είχαμε κι εμείς ορισμένες περιπτώσεις μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες, αλλά ευτυχώς το αντιληφθήκαμε αρκετά νωρίς και ... τους διώξαμε".


Πάγωσα.

Σκέφτηκα ότι ουσιαστικά εγώ είμαι τυχερός, αφού στην τελική μπορώ να επιλέξω αν θέλω να εργαστώ δίπλα σε τέτοιες απόψεις. Οι άτυχοι είναι όλοι όσοι έχουν δυσλεξία και με τον ένα ή τον άλλο τρόπο υφίστανται τις ηλίθιες επιπτώσεις αυτών των απόψεων.

Το θέμα λοιπόν αυτού του post είναι η δυσλεξία.


Η δυσλεξία μάλλον είναι η βασίλισσα στο παράξενο βασίλειο που ονομάζεται "μαθησιακές δυσκολίες". Ο όρος είναι αρκετά σαφής: μιλάμε για εμπόδια στο να μαθαίνεις. Και κάτι τέτοιο είναι τουλάχιστον σοβαρό, είτε είσαι αυτός που το υφίσταται, είτε βρίσκεσαι δίπλα του...

Η αλήθεια είναι ότι μέχρι αυτή τη στιγμή, κανένας δεν ξέρει τί πραγματικά είναι δυσλεξία ή τί την προκαλεί.

Δεν ξέρουμε λοιπόν ακριβώς τί είναι η δυσλεξία.

Δε μασάμε όμως.

Το μπουκάλι μισογεμάτο.

Μπορεί να μην είμαστε σίγουροι για την αιτία, έχουμε όμως προχωρήσει αρκετά στο τί συνιστά "υποψήφιο σύμπτωμα" ενός δυσλεκτικού. Μεγάλες, ας πούμε, διασημότητες σε αυτό το σταρ σίστεμ συμπτωμάτων δυσλεξίας είναι η σύγχιση ανάμεσα σε συγκεκριμένα γράμματα ή αριθμούς (όπου "3", διαβάζω "ε" κτλ.) και η έντονη δυσορθογραφία.

Αναφέρομαι σε "υποψήφια" συμπτώματα γιατί έχουμε σιγουρευτεί πια ότι δεν υπάρχει κάποια "λίστα" συμπτωμάτων, τα οποία στο σύνολο τους να εμφανίζονται σε όλους τους δυσλεκτικούς. Για κάποιο λόγο, κάθε δυσλεκτικός εγκέφαλος (ελπίζω να μη με κυνηγήσει κανείς για τον όρο) έχει "διαλέξει" κάποιο ή κάποια από αυτά τα συμπτώματα.

Αλλάζω ρότα. Κυρίως γιατί πιστεύω πως όταν το παρακάνουμε με την αναφορά σε "συμπτώματα", προωθούμε μια εικόνα της δυσλεξίας που θυμίζει αρρώστια.

Δεν είναι όμως κάτι τέτοιο.

Προτιμώ να σκέφτομαι τη δυσλεξία σαν ιδιαίτερο τρόπο μάθησης. Και για να πω την αλήθεια, έχω την πεποίθηση ότι αρκετοί "ειδικοί" θα συμφωνήσουν μαζί μου.

"Λίγη σαφήνεια παρακαλώ", βροντοφωνάζει κάπου εδώ ο αναγνώστης.

Εξηγούμαι λοιπόν: Το σίγουρο είναι ότι οι δυσλεκτικοί δεν τα πάνε καλά με τις λέξεις. Βάζω στοίχημα πως όποτε βάζουν μπροστά τη φαντασία τους (κάτι που, σημειωτέον, το κάνουν πολύ καλύτερα από τους μη δυσλεκτικούς), συμπεριλαμβάνουν στις σκέψεις τους εν ψυχρώ δολοφονίες όλων των βιβλίων που δεν έχουν εικόνες και όλων των οδικών ταμπέλων που έχουν λέξεις αντί για σχήματα...

Θα προτιμούσαν δηλαδή να ζουν σε ένα κόσμο όπου οι λέξεις δεν θα είχαν τόσο μεγάλη σημασία στη μεταφορά πληροφορίας. Και αν μιλήσουμε για μαθητές (καιρός ήτανε...), σίγουρα θα προτιμούσαν να πηγαίνουν σε ένα σχολείο όπου τον κεντρικό ρόλο στη μάθηση δεν θα τον έπαιζαν τα κείμενα αλλά οι εικόνες, είτε αυτές ήταν τυπωμένες στο χαρτί είτε προέρχονταν από βιώματα μέσα στην τάξη.

Δεν είναι κατώτεροι λοιπόν, αγαπητέ μου ιδιοκτήτη του περήφανου ιδιωτικού σχολείου, οι άνθρωποι που έχουν δυσλεξία.

Απλώς μαθαίνουν διαφορετικά.

Και είναι και αρκετά άτυχοι, αφού αναγκάζονται να μορφώνονται σε σχολεία που δεν είναι σχεδιασμένα να ανταποκρίνονται στον δικό τους τρόπο μάθησης.

Τι να πω, ελπίζω απλά να είναι αρκετοί αυτοί που θα σταθούν στο πλευρό τους...

Update: Για όσους θέλουν να ψάξουν λίγο παραπάνω το ζήτημα των μαθησιακών δυσκολιών, μια πολύ καλή λίστα με σχετικό υλικό υπάρχει στο blog του Οδυσσέα

ΥΓ. Να ξεκαθαρίσω ότι δεν θεωρώ ότι αντιμετωπίζουν όλοι οι εμπλεκόμενοι στην εκπαίδευση τη δυσλεξία με τον τρόπο που το κάνει ο προαναφερθείς ιδιοκτήτης. Για παράδειγμα, αισθάνθηκα πολύ καλύτερα, όταν διαπίστωσα ότι στο σχολείο που τελικά προσλήφθηκα οι μαθησιακές δυσκολίες περισσότερο "αγκαλιάζονται" παρά "διώχνονται"...