Όλη την προηγούμενη χρονιά, αρκετές φορές είχε ταλαιπωρήσει το μυαλό μου το εξής κλασικό είναι, το ξέρω πρόβλημα:
Γινόταν συχνά κατά τη διάρκεια της "προφορικής εξέτασης", ναι μιλάω για τη στιγμή που ο ένας αισθάνεται πανίσχυρος και οι τριάντα τρέμουν, να διαπιστώνω ότι κάποιος μαθητής είχε μια χαρά αποστηθίσει το κείμενο του βιβλίου που αντιστοιχούσε στο προηγούμενο μάθημα.
Καλά, δε λέω ότι ανακάλυψα κάτι καινούργιο στον κόσμο της σχολικής τάξης! Είμαι απολύτως σίγουρος ότι όλοι οι συνάδελφοι βρίσκονται σχεδόν καθημερινά αντιμέτωποι με αυτό το φαινόμενο, για να μην πω ότι ορισμένοι το επικροτούν κιόλας...
Προσπάθησα να βρω όμως μια λύση, και αυτό είναι το θέμα της δημοσίευσης που διαβάζεις.
Ας ξεκινήσω λέγοντας ότι οι πρώτες μου προσπάθειες είχαν σχεδόν μηδαμινό αποτέλεσμα. Το (ας το παραδεχτώ) αφελές "παιδιά, δε θέλω να μαθαίνετε το μάθημα απ'έξω" πήγαινε ευθύγραμμα-ομαλά-επιταχυνόμενα στον βρόντο: είτε δεν έπειθα κανέναν είτε κανείς δεν με καταλάβαινε...
Προσπαθούσα λοιπόν να βρω έναν σμπάρο, γιατί τα τρυγόνια ήταν δύο.
Θα έπρεπε από τη μία, να πείσω τους μαθητές μου ότι η αποστήθιση δεν είναι αυτό που οι ίδιοι θα έπρεπε να ζητούν από τον εαυτό τους. Από την άλλη, να "ζωντανέψω" μπροστά τους ένα παράδειγμα το οποίο θα μπορούσα να "ξεθάβω" από τα απέραντα κιτάπια της μνήμης τους, καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς, όποτε το χρειάζομουν όποτε δηλαδή εμφανιζόταν ξανά μπροστά μου ένας "παπαγάλος".
Ουαλά.
Έχω την εντύπωση ότι κάτι βρήκα.
Σκέφτηκα να δώσω στους μαθητές μου να διαβάσουν ένα απόσπασμα από μια εφημερίδα. Μάλιστα, θέλοντας το απόσπασμα να είναι γραμμένο σε κάποιας μορφής γλώσσα "αργκό" αλλά ταυτόχρονα να μπορούν (και να ενδιαφέρονται γιατί θυμήσου μετράει και αυτό) οι μαθητές να το διαβάσουν, επέλεξα ένα μικρό άρθρο από τα αθλητικά.
Ένα τυχαίο παράδειγμα θα μπορούσε να είναι το άρθρο που βρήκα τώρα στην ιστοσελίδα του ΣΚΑΪ και αφορούσε τον τελευταίο αγώνα του Ολυμπιακού. Παρακάτω θα βασιστώ σε ατάκες που υπάρχουν σε αυτό το άρθρο.
Επί του πρακτέου.
Αφού έδωσα λίγο χρόνο στους μαθητές να διαβάσουν το άρθρο, τους ζήτησα να το καλύψουν ώστε να μη το βλέπουν.
Τους ανακοίνωσα ότι θα δοκίμαζα να εξετάσω προφορικά ορισμένους σε αυτό! Καλά, δεν το συζητώ: Καμβάς τα πρόσωπα και ζωγραφιά η έκπληξη...
Προφανώς, τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης προφορικής εξέτασης δεν έχουν καμία σημασία, αυτό άλλωστε το έμαθαν γρήγορα όλοι μέσα στην τάξη.
Αυτό που είχε σημασία ήταν η συζήτηση που ακολούθησε. Βοήθησαν οι ερωτήσεις του τύπου:
Γινόταν συχνά κατά τη διάρκεια της "προφορικής εξέτασης", ναι μιλάω για τη στιγμή που ο ένας αισθάνεται πανίσχυρος και οι τριάντα τρέμουν, να διαπιστώνω ότι κάποιος μαθητής είχε μια χαρά αποστηθίσει το κείμενο του βιβλίου που αντιστοιχούσε στο προηγούμενο μάθημα.
Καλά, δε λέω ότι ανακάλυψα κάτι καινούργιο στον κόσμο της σχολικής τάξης! Είμαι απολύτως σίγουρος ότι όλοι οι συνάδελφοι βρίσκονται σχεδόν καθημερινά αντιμέτωποι με αυτό το φαινόμενο, για να μην πω ότι ορισμένοι το επικροτούν κιόλας...
Προσπάθησα να βρω όμως μια λύση, και αυτό είναι το θέμα της δημοσίευσης που διαβάζεις.
Ας ξεκινήσω λέγοντας ότι οι πρώτες μου προσπάθειες είχαν σχεδόν μηδαμινό αποτέλεσμα. Το (ας το παραδεχτώ) αφελές "παιδιά, δε θέλω να μαθαίνετε το μάθημα απ'έξω" πήγαινε ευθύγραμμα-ομαλά-επιταχυνόμενα στον βρόντο: είτε δεν έπειθα κανέναν είτε κανείς δεν με καταλάβαινε...
Προσπαθούσα λοιπόν να βρω έναν σμπάρο, γιατί τα τρυγόνια ήταν δύο.
Θα έπρεπε από τη μία, να πείσω τους μαθητές μου ότι η αποστήθιση δεν είναι αυτό που οι ίδιοι θα έπρεπε να ζητούν από τον εαυτό τους. Από την άλλη, να "ζωντανέψω" μπροστά τους ένα παράδειγμα το οποίο θα μπορούσα να "ξεθάβω" από τα απέραντα κιτάπια της μνήμης τους, καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς, όποτε το χρειάζομουν όποτε δηλαδή εμφανιζόταν ξανά μπροστά μου ένας "παπαγάλος".
Ουαλά.
Έχω την εντύπωση ότι κάτι βρήκα.
Σκέφτηκα να δώσω στους μαθητές μου να διαβάσουν ένα απόσπασμα από μια εφημερίδα. Μάλιστα, θέλοντας το απόσπασμα να είναι γραμμένο σε κάποιας μορφής γλώσσα "αργκό" αλλά ταυτόχρονα να μπορούν (και να ενδιαφέρονται γιατί θυμήσου μετράει και αυτό) οι μαθητές να το διαβάσουν, επέλεξα ένα μικρό άρθρο από τα αθλητικά.
Ένα τυχαίο παράδειγμα θα μπορούσε να είναι το άρθρο που βρήκα τώρα στην ιστοσελίδα του ΣΚΑΪ και αφορούσε τον τελευταίο αγώνα του Ολυμπιακού. Παρακάτω θα βασιστώ σε ατάκες που υπάρχουν σε αυτό το άρθρο.
Επί του πρακτέου.
Αφού έδωσα λίγο χρόνο στους μαθητές να διαβάσουν το άρθρο, τους ζήτησα να το καλύψουν ώστε να μη το βλέπουν.
Τους ανακοίνωσα ότι θα δοκίμαζα να εξετάσω προφορικά ορισμένους σε αυτό! Καλά, δεν το συζητώ: Καμβάς τα πρόσωπα και ζωγραφιά η έκπληξη...
Προφανώς, τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης προφορικής εξέτασης δεν έχουν καμία σημασία, αυτό άλλωστε το έμαθαν γρήγορα όλοι μέσα στην τάξη.
Αυτό που είχε σημασία ήταν η συζήτηση που ακολούθησε. Βοήθησαν οι ερωτήσεις του τύπου:
- Κάποιος που λέει "ο Ολυμπιακός δε νίκησε" αντί να πει "ο Ολυμπιακός στερήθηκε τους τρεις βαθμούς της νίκης", λέει κάτι λανθασμένο; Ή ακόμη περισσότερο:
- Αν έπρεπε εσείς να διαλέξετε ποιος κατάλαβε το άρθρο καλύτερα, ποιον θα διαλέγατε, αυτόν που μιλάει για τον "κοιμισμένο, άτολμο και άχρωμο Ολυμπιακό του πρώτου ημιχρόνου" ή αυτόν που λέει "ο Ολυμπιακός δεν έπαιξε καλά στο πρώτο ημίχρονο";
Όσες φορές έκανα αυτό το εισαγωγικό και πιστέψτε με μπορεί να γίνει και πολύ σύντομο πείραμα, έχω την υποψία ότι "δούλεψε" (για να χρησιμοποιήσω και την αργκό των εκπαιδευτικών, όταν θέλουν να αναφερθούν σε μια τεχνική που είχε ανταπόκριση στους μαθητές).
Προς αυτή την κατεύθυνση βοήθησε σίγουρα και το ότι η μετάβαση από το "κείμενο της εφημερίδας με την αργκό του" στο "κείμενο του σχολικού βιβλίου με τη δική του γλώσσα αργκό" (γλώσσα φυσικής/χημείας/βιολογίας) δεν μου φάνηκε να δυσκολεύει τους μαθητές.
Βέβαια, ως γνωστόν, η νεκροψία θα δείξει! Έχουμε μια ολόκληρη σχολική χρονιά μπροστά μας για να δούμε αν τελικά το συγκεκριμένο πείραμα όντως δούλεψε. Και ωσάν καλοί επιστήμονες, πρέπει να κάνουμε υπομονή για τα τελικά συμπεράσματα...
Προς αυτή την κατεύθυνση βοήθησε σίγουρα και το ότι η μετάβαση από το "κείμενο της εφημερίδας με την αργκό του" στο "κείμενο του σχολικού βιβλίου με τη δική του γλώσσα αργκό" (γλώσσα φυσικής/χημείας/βιολογίας) δεν μου φάνηκε να δυσκολεύει τους μαθητές.
Βέβαια, ως γνωστόν, η νεκροψία θα δείξει! Έχουμε μια ολόκληρη σχολική χρονιά μπροστά μας για να δούμε αν τελικά το συγκεκριμένο πείραμα όντως δούλεψε. Και ωσάν καλοί επιστήμονες, πρέπει να κάνουμε υπομονή για τα τελικά συμπεράσματα...
6 σχόλια:
Γεια σου! Πολύ χαίρομαι που μεγαλώνει ο κύκλος των επιστημόνων-blogger που γνωρίζω! Μου άρεσε πολύ το στυλ, ύφος και η θεματολογία του blog σου. Καλή συνέχεια. Θα τα λέμε...
Σ'ευχαριστώ πολύ Phd για τα καλά σου λόγια...
Το στυλ και το ύφος του blog πάντως, μη νομίσεις ότι είναι και πολύ προαποφασισμένα (η θεματολογία είναι, οκ, αφού είναι το ψώνιο μου...). Περισσότερο προκύπτουν στην πορεία
Χάζεψα κι εγώ για λίγο το δικό σου blog και οι πρωτες -λονδρέζικες- εικόνες που βρήκα σε αυτό με κέρδισαν...
Καλή συνέχεια
Φαντάζομαι οτι το μήνυμα του καθηγητή στους μαθητές του ήταν το «μην επαναλαμβάνετε προτάσεις από το κείμενο αν δεν καταλαβαίνετε τι εννοούν».
Εγώ προσωπικά πιστεύω οτι η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών που παπαγαλίζουν καταλαβαίνουν το νόημα όσων επαναλαμβάνουν.
(Αυτό θυμάμαι από το Λύκειο!!!)
Τώρα το αν το ζητούμενο είναι να θυμάσαι πράγματα ή όχι, αυτό είναι μια άλλη ιστορία..
Αλλά πιστεύω οτι η παπαγαλία μια χαρά ανταποκρίνεται σε αυτό το ζητούμενο, δηλαδή το να θυμάσαι πράγματα.. και μάλιστα ανταποκρίνεται -κατά τη γνώμη μου- καλύτερα από την μη-παπαγαλία.
Διότι:
1. αυτός που π.χ. θυμάται οτι «ο Ολυμπιακός όχι μόνο δεν έπαιξε καλά αλλά ήταν και κοιμισμένος και άτολμος στο α΄ ημίχρονο» έχει περάσει σε ένα επιπλέον επίπεδο κατανόησης από αυτόν που θυμάται πως «ο Ολυμπιακός δεν έπαιξε καλά».
2. Λόγοι αντικειμενικότητας και πιστής απόδοσης της πραγματικότητας.
Δηλαδή, με την παπαγαλία, 1. θυμάσαι περισσότερα, και 2. θυμάσαι πιο σωστά.
Σχετικά με το 2 (περί εγκυρότητας). Ο ένας θυμάται πως «ο Ολυμπιακός όχι μόνο απλώς δεν έπαιξε καλά αλλά ήταν και κοιμισμένος και άτολμος στο α΄ ημίχρονο» και ο άλλος θυμάται πως «ο Ολυμπιακός δεν έπαιξε καλά γιατί ήταν κοιμισμένος και άτολμος στο α΄ ημίχρονο».
Λοιπόν, ξέρουμε? (ποιός τα λέει πιο σωστά;)
Δε ξέρουμε.. Μόνο ο συγγραφέας ξέρει ακριβώς, και μόνο ο συγγραφέας ξέρει το τι εννοεί με τις λέξεις-επίθετα ‘άτολμος’, ‘κοιμισμένος’ και ‘άχρωμος’. Οπότε πάει αντικειμενικότητα-εγκυρότητα οπότε γιατί το ζητούμενο να είναι να θυμόμαστε πράγματα? ΑΦΟΥ το κείμενο υπάρχει πάντα στη διάθεσή μας.
Όμως θέλουμε να θυμόμαστε απ’ έξω πράγματα, οπότε γυρνάμε στην παπαγαλία. Για ‘μενα, παπαγαλία=πειθαρχία, και πειθαρχία=κάτι επιθυμητό.
ΥΓ: Ανέκαθεν αποδοκίμαζα με ένταση (από μέσα μου φυσικά) τους καθηγητές και συμμαθητές μου παπαγαλίστικης νοοτροπίας. Αλλά πλέον έχω ανάμεικτα συναισθήματα γι' αυτήν.
ΥΓ2. Για 'μενα το ζητούμενο να είναι να ξέρεις ποιός είναι ο σκοπός σου. Οπότε, σου είναι προφανές το αν σου χρειάζεται η παπαγαλία, η μη-παπαγαλία, τι βαθμός παπαγαλίας, κλπ. όλα αυτά δεν είναι παρά εργαλεία.
ΥΓ3. Το αυθεντικό κείμενο για τον Ολυμπιακό δεν το διάβασα πριν γράψω αυτό το σχόλιο.
διορθώσεις
Αντί του:
ΥΓ2. Για 'μενα το ζητούμενο να είναι να ξέρεις ποιός είναι ο σκοπός σου. Οπότε,
Το:
ΥΓ2. Για 'μενα το ζητούμενο είναι να ξέρεις ποιός είναι ο σκοπός σου. Οπότε,
Αντί του:
2. Λόγοι αντικειμενικότητας και πιστής απόδοσης της πραγματικότητας.
Το:
2. Λόγοι αντικειμενικότητας και πιστής απόδοσης της (( εκάστοτε)) πραγματικότητας.
@ανώνυμος
Σ'ευχαριστώ πολύ για το χρόνο που αφιέρωσες για το σχόλιο σου.
Μάλλον όμως θα σε δυσαρεστήσω: Διαφωνώ απόλυτα με τα περισσότερα από όσα υποστηρίζεις! Αλλά οκ, αυτά είναι στο πρόγραμμα.
Ας πούμε, λες: "Εγώ προσωπικά πιστεύω οτι η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών που παπαγαλίζουν καταλαβαίνουν το νόημα όσων επαναλαμβάνουν"
Εγώ από την άλλη πιστεύω η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών που παπαγαλίζουν δεν μπορούν να διατυπώσουν την ίδια πρόταση με άλλες λέξεις, δηλαδή δεν καταλαβαίνουν το νόημα της.
"πιστεύω οτι η παπαγαλία μια χαρά ανταποκρίνεται σε αυτό το ζητούμενο, δηλαδή το να θυμάσαι πράγματα"
Με την παπαγαλία δεν θυμάσαι "πράγματα", θυμάσαι συγκεκριμένες φράσεις. Στη σχολική τάξη αυτό φαίνεται σχεδόν καθημερινά: Για να μιλήσω με τους όρους του παραδείγματος, όταν ρωτάς το μαθητή που αποστήθισε την πρόταση "ο Ολυμπιακός ήταν κοιμισμένος και άτολμος στο α΄ ημίχρονο", "Γιάννη, έπαιξε καλά ο Ολυμπιακός στην αρχή του παιχνιδιού;", τότε βλέπεις το μικρό Γιαννάκη βουβό μπροστά σου...
Ε, αυτό δεν είναι μάθηση.
"Για ‘μενα, παπαγαλία=πειθαρχία
Συμφωνώ
και πειθαρχία=κάτι επιθυμητό"
Όχι αναγκαστικά. Για κάποιο λόγο (που υποπτέυομαι σχετίζεται με την ευκολία στη δουλειά μας), από το δίπολο "πειθαρχία-φαντασία", στα σχολεία επιλέγουμε να καλλιεργούμε κυρίως το πρώτο.
Στα σχολεία όμως δεν καλλιεργούμε στρατιώτες. Καλλιεργούμε πολίτες, επιστήμονες, και κυρίως ανθρώπους. Και άνθρωποι χωρίς φαντασία (δηλαδή άνθρωποι πειθαρχημένοι), δεν είναι άνθρωποι.
Να μην παρεξηγηθώ. Δεν εννοώ να παρατήσουμε την πειθαρχία με την έννοια πχ. να μη παροτρύνουμε τους μαθητές να προγραμματίζουν τη ζωή τους. Λέω απλά ότι θα πρέπει που και που να αφήνουμε και τη φαντασία αυτών των ανθρώπων να καλλιεργηθεί - εκτός από την πειθαρχία τους. Που στην περίπτωση μας θα ήταν να ακούσουμε από τα στόματά τους "ο γαύρος έπαιξε γαμώ τις μπάλες".
-Λέω απλά ότι θα πρέπει που και που να αφήνουμε και τη φαντασία αυτών των ανθρώπων να καλλιεργηθεί - εκτός από την πειθαρχία τους.
-Συμφωνώ απόλυτα μαζί σου.
Εννοείς, όχι αποκλειστική επικέντρωση στην καλλιέργεια του ενός ή του άλλου ημισφαιριου του εγκεφάλου, αλλά καλλιέργεια και των δύο, αυτό εννοείς?
-Για να μιλήσω με τους όρους του παραδείγματος, όταν ρωτάς το μαθητή που αποστήθισε την πρόταση "ο Ολυμπιακός ήταν κοιμισμένος και άτολμος στο α΄ ημίχρονο", "Γιάννη, έπαιξε καλά ο Ολυμπιακός στην αρχή του παιχνιδιού;", τότε βλέπεις το μικρό Γιαννάκη βουβό μπροστά σου...
-Για να το λες, έτσι θα είναι! Εξάλλου εγώ, σε αντίθεση με εσένα, δεν έχω εμπειρία διδασκαλίας..
Έκρινα με βάση την προσωπική μου εμπειρία: Όταν μάθαινα στην Γ Λυκείου παπαγαλία τότε φυσικά και καταλάβαινα το νόημα αυτών που παπαγάλιζα. Και το ίδιο και οι φίλοι μου. Τώρα, το τι συνέβαινε στην Γ Γυμνασίου ..δεν το θυμάμαι. .
Πάντα προτιμούσα τον δάσκαλο που αποθάρρυνε την παπαγαλία από τον δάσκαλο που ενθάρρυνε την παπαγαλία.
Αλλά προτιμώ να ακούσω από τον δάσκαλο "υπάρχει ο Α τρόπος, υπάρχει ο Β, υπάρχει ο Γ, και για το επόμενο μάθημα θα ήθελα να μάθετε το κείμενο με τον τάδε τρόπο γι αυτόν και γι αυτόν τον λόγο." από το να ακούω πάντα "όχι παπαγαλία, παιδιά δεν θέλω παπαγαλία".
Δημοσίευση σχολίου